Παθήσεις

Σχετικά προϊόντα

Η νόσος του Πάρκινσον

«10000 ασθενείς πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον στη χώρα μας».

Τί είναι η νόσος του Πάρκινσον;

Η νόσος του Πάρκινσον είναι μία προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή που σχετίζεται με τη δυσλειτουργία ή απώλεια των νευρώνων στον εγκέφαλο. Αποτελεί μία ιδιοπαθή νόσο του νευρικού συστήματος, που χαρακτηρίζεται από κινητικές και μη κινητικές εκδηλώσεις.

Η μέση ηλικία εμφάνισης της νόσου είναι τα 60 έτη.

Η υποθρεψία στη νόσο του Πάρκινσον

Ο επιπολασμός της υποθρεψίας σε ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον είναι δύσκολο να εξακριβωθεί, αλλά μία ανασκόπηση σχετικά με αυτό το θέμα το 2011 υποδηλώνει ότι μέχρι το 24% των ασθενών υποσιτίζονται και μέχρι το 60% κινδυνεύουν από υποσιτισμό1.

Αν και κάποιοι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον παρουσιάζουν παχυσαρκία, στους ασθενείς με Πάρκινσον παρατηρείται το φαινόμενο της σαρκοπενικής παχυσαρκίας. Μπορεί δηλαδή ένας ασθενής με Πάρκινσον να έχει  υψηλό ΔΜΣ (Δείκτη Μάζας Σώματος) και να θεωρείται παχύσαρκος, αλλά ταυτόχρονα να παρουσιάζει απώλεια μυϊκής μάζας.

Τόσο η υποθρεψία όσο και η παχυσαρκία αυξάνουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα, και επιδεινώνουν την ποιότητα ζωής.

Τα Αίτια της υποθρεψίας3

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν απώλεια βάρους στη νόσο του Πάρκινσον:

  • Η ακινησία
  • Η δυσφαγία και η δυσκολία στην κατάποση
  • Η δυσκολία στην κίνηση αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες και τις ενεργειακές απώλειες
  • Οι παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής, όπως: ναυτία, έμετος, δυσκοιλιότητα, κλπ.
  • Σε προχωρημένο στάδιο της νόσου, οι διαταραχές στη συμπεριφορά μπορούν επίσης να επηρεάσουν την κατανάλωση φαγητού (άνοια, παραισθήσεις, απάθεια, κλπ.)

Διατροφική αντιμετώπιση

Η διαχείριση της νόσου του Πάρκινσον συνδυάζει τη θεραπεία (φάρμακα) με τη διατροφική παρέμβαση, αλλά και χρήσιμες συμβουλές για την υγιεινή και την ποιότητα ζωής. Ορισμένες από αυτές είναι:

  • η πρακτική μιάς φυσικής, γνωστικής ή κοινωνικής δραστηριότητας προσαρμοσμένης στην κλινική κατάσταση του ασθενούς
  • η διατροφική παρακολούθηση
  • συμβουλές για τη διευκόλυνση στο ντύσιμο του ασθενούς
  • η προσαρμογή και η αναδιάταξη του σπιτιού σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς

Αλληλεπιδράσεις μεταξύ θεραπείας και τροφής 6

Υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ levodopa και κατανάλωσης πρωτεϊνών. Έτσι, αν η θεραπεία λαμβάνεται κατά τη διάρκεια των γευμάτων, υπάρχει μείωση της αποτελεσματικότητάς της με αύξηση των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου. Συνιστάται επομένως οι ασθενείς να λαμβάνουν τη θεραπεία τους 30 λεπτά πριν από τα γεύματα ή 1 ώρα και 30 λεπτά μετά, και να συγκεντρώνουν την πρόσληψη πρωτεΐνης στο βραδινό γεύμα, υπό διαιτητική παρακολούθηση.

Χρήσιμη συμβουλή:
«Αν χρειαστεί να τσιμπήσετε κάτι ανάμεσα στα γεύματα, τότε να προτιμήσετε κάτι με λίγες ή καθόλου πρωτεΐνες, όπως φρούτα, χυμό, κλπ.»

Υπάρχουν 3 βασικές διαιτολογικές παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή με Πάρκινσον υπό θεραπεία με levodopa.

Διαιτολογική παρέμβαση για εξισορρόπηση πρόσληψης πρωτεϊνών

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπολογιστούν οι ανάγκες σε πρωτεΐνη με τη βοήθεια ενός κλινικού διαιτολόγου. Υπολογίζουμε ότι, αν ο ασθενής δεν παρουσιάζει κάποιες άλλες παθήσεις, τότε χρειάζεται περίπου 0,8 γραμμάρια πρωτεϊνών ανά κιλό σωματικού βάρους κάθε μέρα.

Αυτό πρακτικά σημαίνει για τους περισσότερους  την πρόσληψη μικρότερης ποσότητας πρωτεΐνης από ότι ήταν συνηθισμένοι να καταναλώνουν. Καλά μελετημένος διαχωρισμός της πρόσληψης πρωτεϊνών σε τρία ίσα μέρη κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι πιο συμβατός με την ομαλή απορρόφηση της levodopa.

Διατροφική παρέμβαση βραδινής πρόσληψης πρωτεϊνών

Σύμφωνα με αυτό το διατροφικό σχέδιο, οι τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες πρέπει να καταναλώνονται μόνο το βράδυ (κατά 85%).  Αυτή η στέρηση πρωτεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε σαρκοπενία ή πρωτεϊνική υποθρεψία, ακόμη και σε νοσηλεία στο νοσοκομείο.    Οι ασθενείς που παρουσιάζουν σοβαρή ευαισθησία στη λήψη πρωτεϊνών πρέπει να συμβουλευτούν έναν κλινικό διαιτολόγο.

Διατροφική παρέμβαση με μεγάλη πρόσληψη υδατανθράκων

Η διαιτολογική αυτή παρέμβαση έχει ως στόχο να καταναλώνει ο ασθενής γεύματα που έχουν αναλογία 5 προς 1 και μέχρι 7 προς 1 στη σχέση υδατάνθρακες /πρωτεΐνες.

Μία μεγάλη αναλογία υδατανθράκων στο γεύμα σε σχέση με τις πρωτεΐνες προκαλεί αύξηση της ινσουλίνης στο αίμα. Η ινσουλίνη απομακρύνει ορισμένα αμινοξέα από το αίμα και μπορεί να μειώσει τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα αμινοξέα και στο φάρμακο που λαμβάνει ο ασθενής.  Η διατροφική αυτή παρέμβαση είναι αποτελεσματική περίπου στα 2/3 των ασθενών που την ακολουθούν.

Ο κλινικός διαιτολόγος μπορεί να υπολογίσει τις ανάγκες σε πρωτεΐνες και να δώσει ακριβείς πληροφορίες για τις ποσότητες πρωτεϊνών και υδατανθράκων που έχουν οι τροφές. Θα πρέπει πρώτα όμως να το συζητήσετε με το γιατρό σας.

Σκευάσματα ειδικής διατροφής και λύσεις για την υποθρεψία:

Είναι δύσκολο να τηρηθούν οι παραπάνω περιορισμοί με τα κοινά  τρόφιμα.  Επίσης, η μείωση της κατανάλωσης των πρωτεϊνών μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια μυϊκής μάζας και σαρκοπενία. Για τους λόγους αυτούς μπορεί ο επαγγελματίας υγείας που σας παρακολουθεί να σας προτείνει την κατανάλωση ειδικών σκευασμάτων διατροφής πλούσιων σε θερμίδες και χαμηλών σε πρωτεΐνη.  Συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Βιβλιογραφία:

  1. Mc Gill University Health Center. Guide for Physicians. Non-motor symptoms of Parkinson’s disease. September 2012.
  2. Inserm. Alzheimer’s disease: scientific, medical and societal issues. October 2007.
  3. Afssa. Opinion of the French Food Safety Agency on the assessment of nutritional needs in frail elderly people or those suffering from certain pathologies in order to define nutritional references allowing them to adapt their nutritional care. January 2009.
  4. Gillette-Guyonnet S et al. IANA Expert Panel: Weight Loss and Alzheimer’s Disease. La Revue de Gériatrie 2006; 31 (8): 565-80.
  5. ANESM. Recommendations of good professional practice. Support for people with Alzheimer’s or related disease in a medico-social establishment. February 2009.
  6. HAS. Long-term affection guide. Non-reversible degenerative or secondary parkinsonian syndromes. April 2007.
  7. Parkinson Society Canada. Exercises for people with Parkinson’s disease. 2012.