Παθήσεις

Σχετικά προϊόντα

Ακτινοδερματίτιδα

Η ακτινοβολία των θεραπειών μπορεί μερικές φορές να ερεθίσει το δέρμα στην περιοχή που ακτινοβολείται.

Αυτές οι δερματικές αλλοιώσεις ονομάζονται δερματίτιδα από ακτινοβολία ή ακτινοδερματίτιδα 1 και είναι η συχνότερη παρενέργεια της ακτινοθεραπείας.

Συχνότητα

Αυτή η παρενέργεια είναι πολύ συχνή όταν υπάρχει κοντινή απόσταση μεταξύ του θεραπευόμενου όγκου και του δέρματος.

Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά στον καρκίνο του μαστού, αλλά και στον καρκίνο κεφαλής και τραχήλου.2

Υπολογίζεται ότι το 90% των ασθενών που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία για καρκίνο του μαστού εκδηλώνουν ακτινοδερματίτιδα.2-3

Όμως, και σε άλλες μορφές καρκίνου η συχνότητα εμφάνισης μέτριας ή σοβαρής δερματικής αντίδρασης είναι μεγάλη (>50%).

Κλινική εκδήλωση ακτινοδερματίτιδας:2

  • Σταδιακή ερυθρότητα στο δέρμα
  • Πρήξιμο ή πόνος
  • Απολέπιση (απώλεια των μικρών επιφανειακών στρωμάτων του δέρματος)

Κρίσιμοι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης δερματίτιδας

Υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες για την εκδήλωση της ακτινοδερματίτιδας. Ορισμένοι από τους πιο επιβαρυντικούς παράγοντες για εμφάνιση ακτινοδερματίτιδας είναι :

  • Η δόση της ακτινοθεραπείας που χορηγείται
  • Η περιοχή που ακτινοβολείται
  • Τα χαρακτηριστικά του δέρματος
  • Η ηλικία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, κλπ.
  • Τα φάρμακα χημειοθεραπείας που λαμβάνει ο ασθενής (στοχευμένες θεραπείες, ανθρακυκλίνες, άλατα πλατίνας,…)

Ο ακτινοθεραπευτής-ογκολόγος σας μπορεί να σας καθοδηγήσει προκειμένου να λυθούν οι απορίες σας.

Χρήσιμες συμβουλές

Πριν την έναρξη των θεραπειών

  • Χρησιμοποιήστε σαπούνι που δε στεγνώνει το δέρμα.
  • Στεγνώστε το δέρμα σας με ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά σε περιοχές που ενδέχεται να παραμείνει υγρασία(πτυχώσεις, μασχάλες,…).
  • Κρατήστε το δέρμα σας ενυδατωμένο χρησιμοποιώντας μία κρέμα ή ένα γαλάκτωμα.
  • Προσέξτε να μην ερεθίσετε την περιοχή που πρόκειται να ακτινοβοληθεί. 

Κατά τη διάρκεια των θεραπειών

  • Πλυθείτε τουλάχιστον μία φορά την ημέρα κάνοντας ντους ή με γάντι μπάνιου, χρησιμοποιώντας ένα ουδέτερο σαπούνι.
  • Προσέξτε να μη σβήσετε τα σημάδια που σας έχουν σημαδέψει στο δέρμα.
  • Μην κάνετε χρήση καλλυντικών προϊόντων με αρώματα.
  • Στεγνώστε το δέρμα σας «ταμποναριστά» με μία μαλακή, καθαρή και στεγνή πετσέτα. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο στέγνωμα περιοχών που ενδέχεται να παραμείνει υγρασία (κάτω από το μαστό, στις πτυχώσεις, κάτω από τις μασχάλες,…)
  • Μη χρησιμοποιείτε καθόλου καλλυντικά προϊόντα που περιέχουν οινόπνευμα, όπως αποσμητικά.
  • Αποφύγετε να ξυρίζεστε δίπλα από την περιοχή που δέχεται ακτινοβολία.
  • Μη χρησιμοποιείτε οποιαδήποτε κρέμα κατά τη διάρκεια των θεραπειών, με εξαίρεση την ειδική κρέμα που σας έχει συστήσει ο ακτινοθεραπευτής σας.
  • Χρησιμοποιήστε ρούχα απαλά (βαμβακερά, μεταξωτά) και άνετα. 

Μετά την συνεδρία της ακτινοθεραπείας

  • Μπορείτε να κάνετε μπάνιο τρεις έως τέσσερις εβδομάδες μετά το τέλος των θεραπειών με ένα σαπούνι ουδέτερου pH.
  • Εφαρμόστε ενυδατικές κρέμες και ειδικά γαλακτώματα έως ότου το δέρμα σας ανακτήσει το αρχικό του χρώμα. Αυτή η απαραίτητη διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως και 4 μήνες μετά τις ακτινοβολίες.
  • Προστατέψτε τις ακτινοβολημένες περιοχές από τον ήλιο για έναν χρόνο μετά τη θεραπεία. Αν θέλετε να κάνετε μπάνιο στη θάλασσα, προτιμήστε τις απογευματινές ώρες.
  • Χρησιμοποιήστε αντηλιακά υψηλής προστασίας.

Βιβλιογραφία

  1. Benomar S. et al. Mise au point – Traitement et prévention des radiodermites aiguës. Cancer/Radiothérapie 14 (2010) 213-216.
  2. Modesto A. et al. Mise au point – Évaluation et prise en charge de la toxicité cutanée en cours de radiothérapie. Cancer/ Radiothérapie 16 (2012) 456-461.
  3. Pinnix C. et al. Topical Hyaluronic Acid vs. Standard of Care for the Prevention of Radiation Dermatitis After Adjuvant Radiotherapy for Breast Cancer: Single Blind Randomized Phase III Clinical Trial. Int J Radiation Oncol Biol Phys, Vol. 83 No. 4 (2012) 1089-1094.